วิธีวิเคราะห์ความเสียหายของ IGBT 6DI120A-060 และบอร์ดวงจรควบคุมจากอาการชอร์ต
บทนำ
เครื่องจักร CNC และระบบอินเวอร์เตอร์ในอุตสาหกรรมสมัยใหม่ต่างต้องพึ่งพาอุปกรณ์เพาเวอร์อิเล็กทรอนิกส์ (Power Electronics) ที่มีความสำคัญสูง หนึ่งในหัวใจหลักของระบบเหล่านี้คือ IGBT Module
ในบทความนี้ เราจะวิเคราะห์ความเสียหายที่เกิดขึ้นกับ IGBT FUJI รุ่น 6DI120A-060 และบอร์ดวงจรควบคุม จากภาพจริงที่บ่งชี้ถึงการเกิด การชอร์ตอย่างรุนแรง
อุปกรณ์ที่วิเคราะห์
IGBT Module: FUJI ELECTRIC รุ่น 6DI120A-060 (A50L-0001-0175)
บอร์ดวงจรควบคุม: ประกอบด้วยโฟโตคัปเปลอร์, ตัวต้านทาน, ไดโอด และวงจรไฟฟ้าอื่น ๆ
ลักษณะความเสียหายที่พบจากรูปถ่าย
1. ตัวโมดูล IGBT (6DI120A-060)
มี รอยแตกร้าว ที่ตัวบอดี้พลาสติกบริเวณขอบโมดูล
พบ รอยไหม้ดำ และ คราบความร้อน บริเวณด้านข้าง
ลักษณะนี้เป็นสัญญาณบ่งชี้ถึง การระเบิดจากภายในเซลล์ IGBT อันเนื่องมาจากการโอเวอร์โหลดหรือไฟฟ้าลัดวงจรภายใน
2. บอร์ดวงจรควบคุม (PCB)
พบรอยไหม้และความเสียหายบริเวณ โฟโตคัปเปลอร์ (PH18D, PH18E)
ขาอุปกรณ์บางตัวมีการหัก บิด หรือหลอมละลาย
ตัวต้านทานใกล้เคียงบางตัวมีลักษณะดำคล้ำผิดปกติ
แสดงถึงการไหลของกระแสไฟฟ้าสูงผิดปกติอย่างเฉียบพลัน
การวิเคราะห์สาเหตุ
จากหลักฐานในภาพ สาเหตุที่เป็นไปได้ของความเสียหายคือ:
การเสื่อมสภาพของ IGBT Module ตามอายุการใช้งาน
การระบายความร้อนที่ไม่เพียงพอ (Cooling System เสื่อม)
การโอเวอร์โหลดกระแสสูงเกินกำหนดเป็นเวลานาน
ปัญหาแรงดันไฟฟ้าสูง (Overvoltage) จากแหล่งจ่ายไฟ
ฝุ่นสะสมหรือความชื้นในตู้คอนโทรล ทำให้เกิดการลัดวงจร
ผลกระทบจากความเสียหาย
ทำให้เครื่อง CNC หรืออินเวอร์เตอร์ หยุดทำงานทันที (Trip Error หรือ Alarm)
เสี่ยงต่อการลุกลามความเสียหายไปยัง:
บอร์ดขับมอเตอร์ (Motor Driver Board)
บอร์ดคอนโทรลหลัก (Main Control Board)
เพิ่มต้นทุนซ่อมแซมและเวลา Downtime ในสายการผลิต
แนวทางการซ่อมแซมและป้องกัน
การซ่อมแซม:
เปลี่ยน IGBT Module 6DI120A-060 ใหม่
ตรวจสอบและซ่อมแซมหรือเปลี่ยน บอร์ดวงจรควบคุม ที่ได้รับผลกระทบ
ตรวจสอบระบบระบายความร้อนและทำความสะอาดตู้ควบคุมภายใน
การป้องกัน:
วางแผน Preventive Maintenance (PM) อย่างสม่ำเสมอ
ตรวจสอบอุณหภูมิของระบบอินเวอร์เตอร์ระหว่างใช้งาน
ติดตั้งระบบตรวจจับ Overcurrent และ Overvoltage
ตรวจสอบ/เปลี่ยนพัดลมระบายความร้อนเป็นระยะ
ควบคุมสภาพแวดล้อมในห้อง Control Room ให้สะอาดและแห้ง
---
สรุป
อาการเสียหายของ IGBT Module และบอร์ดวงจรควบคุมที่ปรากฏในรูป เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนของผลกระทบจากไฟฟ้าลัดวงจรอย่างรุนแรง
หากผู้ดูแลเครื่อง CNC หรือระบบอินเวอร์เตอร์ใส่ใจการบำรุงรักษาและการตรวจสอบระบบอย่างสม่ำเสมอ ก็สามารถป้องกันความเสียหายร้ายแรงลักษณะนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ